کلومیفن سیترات (به انگلیسی: CLOMIPHEN CITRATE)
رده درمانی: داروهای هورمونی تعدیل کننده انتخابی گیرنده استروژن
اشکال دارویی: قرص
موارد مصرف
کلومیفن برای درمان‌ناباروری ناشی از کاهش یا فقدان‌تخمک‌گذاری در زنان و نیز ناباروری‌مردانی که تولید اسپرم در آنها کافی نیست، به‌کار برده می‌شود. این ترکیب‌همچنین در درمان بی‌کفایتی عملکرد جسم‌زرد و نیز تشخیص نارسائی محورهیپوتالامیک ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیه مفیدمی‌باشد. به‌منظور ارزیابی عمل‌تخمدان‌هادر تخمک‌گذاری نیز استفاده‌شده‌است. این دارو معمولاً پنج روز در ماه مصرف می شود.
مکانیسم اثر
کلومیفن عمدتا دارای اثرات ضداستروژنی بوده و بعضا خواص‌استروژنی نیز دارد. این دارو با اتصال‌رقابتی به گیرنده‌های استروژن در سلولهای هیپوتالاموس، مانع اثر مهاری استروژن‌بر آزادشدن گنادوتروپین‌ها و در نتیجه‌افزایش LH و FSH می‌گردد. افزایش ترشح گنادوتروپین هاموجب بلوغ فولیکول‌های تخمدانی، افزایش پیک LH قبل از تخمک‌گذاری، تخمک‌گذاری‌و در نهایت تکامل جسم زرد می‌شود. درناباروری مردان نیز از طریق افزایش‌ترشح LH و FSH، اثر درمانی خود را اعمال‌می‌کند.
عوارض جانبی
مهم‌ترین عوارض عبارتنداز تشکیل کیست تخمدان، بزرگ شدن بیش‌از حد تخمدان، بزرگ شدن بافت فیبروئیدرحم، شکم درد و بروز سندرم قبل از قاعدگی . همچنین در حاملگی به دنبال مصرف کلومیفن احتمال چندقلوزایی وجود دارد.
