مول هیداتیفرم یا حاملگی مولار یا بچه خوره بیماری نادر و خوشخیم است که ناشی نقصی ژنتیکی در تخم بارور شده است.مول هيداتيفرم گونه ای از بيماریهای تروفوبلاستيك حاملگی است. تخم بارور شده يا هرگز به جنين زنده تبديل نميشود (مول كامل) و يا اين كه به شكل غير طبيعی رشد ميكند و نميتواند زنده بماند (نسبی).بجای تشكيل جنين و جفت در رحم ، تنها جفت به وجود می آيد كه آن هم به صورت غيرطبيعی و سرطانی رشد ميكند .
شیوع و تقسیم بندی
شیوع مول هیداتیفرم در آمریکا و اروپا حدود ۱ در هر هزار بارداری تخمین زده میشود که این مقدار در آسیا به هفت برابر میرسد. تقسیم بندی مولها به انواع مول کامل و ناقص بر اساس ریختشناسی ظاهری و ویژگیهای بافتشناختی و کاریوتایپ انجام میشود.سابقه خانوادگی، سن بالای 45 سال و زیر 20 سال ، کمبود مصرف ویتامین A و کاهش مصرف چربی حیوانی در شیوع این بیماری موثرند.
بیماریزایی
در لقاح طبیعی ، تخم بارور شده انسان دارای 23 كروموزوم از پدر و 23 كروموزوم از مادر است. در حاملگی های مولار كامل، یک اسپرم (90%) با تخمکی که هیچ کروموزومی ندارد لقاح میکند و خود کروموزومهای اسپرم تکثیر میشوند لذا هر 46 کروموزوم سلول تخم منشا پدری دارند و كروموزوم های مادر در تخم بارور شده وجود ندارند. در 10 % موارد دو اسپرم همزمان با تخمک بدون کروموزوم لقاح می یابند لذا در این صورت هم باز هر 46 کروموزوم تخم منشا پدری دارند. ژنوتیپ مول کامل اغلب 46,XX است و گاه 46,XY .در اين حالت، جنين، كيسه جنينی يا هيچ بافت جفتی نرمالی وجود ندارد. در عوض، جفت توده ای از كيسه های شبيه به خوشه انگور را تشكيل ميدهد.
در مول ناقص یک تخمک سالم همزمان با دو اسپرم یا یک اسپرم که محتوی ژنتیکی اش دو برابر شده است لقاح می یابد لذا ژنوتیپ مول ناقص 69,XXY (triploid) یا 92,XXXY (tetraploid) است.
واژهشناسی
هیداتیفرم اشاره به به محتوای آبمانند کیستها داشته و مول هم به کاذب بودن بارداری در این موارد اشاره دارد.
تشخیص
خانم باردار با علائمی مثل خونريزی و لكهبينی به دنبال تاخیر پريود مراجعه میکند. جواب آزمایش حاملگي HCG مثبت است ولی در سونوگرافی کیسه جنینی و قلب مشاهده نمیشود بلکه نمای پرزهای جفتی غیرطبیعی دیده میشود. بیمار تهوع و استفراغ شديد، رحم بزرگتر از سن حاملگی و گاه دفع بافتهايی از رحم به صورت خوشه انگور دارد.
پیش آگهی و درمان
مول هیداتیفرم اصولا به سقط خودبخودی میانجامد در غیر اینصورت اگر حاملگی مولار قطعی است باید D&C (اتساع دهانه رحم و كورتاژ محتویات آن) يا كورتاژ-ساكشن جهت برداشتن بافت غير طبيعی انجام شود. پیگیری های بعدی برای اطمینان جهت از بین رفتن کامل سلولهای مولار (مانند اندازه گیری HCG ) ضروری است؛ درصورت عود سلولهای مولار باید شیمی درمانی انجام شود.هیسترکتومی در زنان بالای 40 سال که تمایلی به بارداری در آینده ندارند توصیه میشود.