اورسودوکسی کولیک اسید (به انگلیسی: ursodeoxycholic acid)
(به اختصار: UDCA) یا:
اورسودیول (به انگلیسی: Ursodiol)
نامهای تجارتی : Ursogal- Actigall -Ursodex
رده درمانی: حل کننده سنگهای صفراوی کلسترولی.
رده فارماکولوژیک: اسید صفراوی
اشکال دارویی: قرص یا کپسول ۲۵۰ میلی گرمی، قرص یا کپسول ۳۰۰ میلی گرمی.
مکانیسم اثر
اورسودوکسی کولیک اسید یا اورسودیولاثر حل کننده سنگ صفراوی خود را، از طریق مهار کردن سنتز و ترشح کلسترول از کبد و نیز بوسیله مهار جذب کلسترول از جدار دستگاه گوارش اعمال می‌کند. این ترکیب به مقدار کم در صفرا یافت می‌شود.
موارد مصرف
حل کردن سنگهای صفراوی رادیولوسنت
درمان بیماری‌های کلستاتیک کبدی، نظیر: سیروز صفراوی اولیه، کلانژیت اسکلروزان، آترزی صفراوی، هپاتیت مزمن
افزایش جریان صفرا در بیمارانی که استنت یا پروتز داخل مجاری صفراوی دارند.
پیشگیری از تشکیل سنگهای صفراوی در افراد چاقی که وزن خود را به سرعت از دست می‌دهند.
نکته: تجویز این دارو در بیمارانی که سنگ رادیولوسنت و غیرکلسیفیه ی کیسه صفرا با قطر کمتر از ۲۰ میلی متر دارند، و به علت افزایش خطر جراحی ناشی از بیماری‌های سیستمیک، سن بالا، واکنشهای ایدیوسنکراتیک نسبت به بیهوشی، کاندید مناسبی برای کله سیستکتومی نیستند و یا حاضر به اعمال جراحی نمی‌باشند، اندیکاسیون دارد.
طریقه مصرف
جهت حل کردن سنگهای صفراوی رادیولوسنت و نیز جهت افزایش جریان صفرا در بیمارانی که استنت یا پروتز داخل مجاری صفراوی دارند:
دربالغین : روزانه ۸ تا ۱۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، از راه خوراکی، منقسم در ۲ تا ۳ دوز و معمولاً همراه با غذا مصرف می‌شود.
نکته: تجویز این دارو در بیمارانی که سنگ رادیولوسنت و غیرکلسیفیه ی کیسه صفرا با قطر کمتر از ۲۰ میلی متر دارند، و به علت افزایش خطر جراحی ناشی از بیماری‌های سیستمیک، سن بالا، واکنشهای ایدیوسنکراتیک نسبت به بیهوشی، کاندید مناسبی برای کله سیستکتومی نیستند و یا حاضر به اعمال جراحی نمی‌باشند، اندیکاسیون دارد.
جهت پیشگیری از تشکیل سنگهای صفراوی در افراد چاقی که وزن خود را به سرعت از دست می‌دهند:
دربالغین : ۳۰۰ میلی گرم، از راه خوراکی، دو بار در روز تجویز می‌شود.
جهت درمان بیماری‌های کلستاتیک کبدی، نظیر سیروز صفراوی اولیه، کلانژیت اسکلروزان، آترزی صفراوی، هپاتیت مزمن:
در بالغین : ۱۳ تا ۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، از راه خوراکی منقسم در ۲ دوز (صبح-شب) تجویز می‌شود.
موارد منع مصرف
حساسیت مفرط نسبت به این دارو و سایر اسیدهای صفراوی.
بیماری‌های مزمن کبد
کله سیستیت حاد
کلانژیت
انسداد مجاری صفراوی
پانکراتیت ناشی از سنگ کیسه صفرا
فیستول صفراوی
تداخلات دارویی
مصرف همزمان اورسودیول با استروژنها، داروهای ضد بارداری خوراکی و کلوفیبرات باعث کاهش اثرات درمانی این دارو می‌گردد.
آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم جذب این دارو را کاهش می‌دهند.
کلستیرامین جذب این دارو را کاهش می‌دهد.
عوارض جانبی
در دستگاه اعصاب مرکزی: سردرد، خستگی، اضطراب، افسردگی، دیزینس، اختلالات خواب
در پوست: خارش، بثورات جلدی، خشکی پوست، کهیر، تعریق بیش از حد، پسوریازیس
در دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، سوء هاضمه، احساس طعم فلزی در دهان، اسهال، یبوست، درد شکم، کولیک صفراوی، کله سیستیت، استوماتیت، نفخ
در سایر دستگاهها : رینیت، سرفه، آرترالژی، میالژی، درد پشت
